Algemeen

Kennis van het huidige energieverbruik geef inzicht in de gebieden waar veel of juist weinig energie verbruikt wordt. Door combinatie met overige gebiedskenmerken kan onderzocht worden of gebieden met hoge verbruiken in aanmerking komen voor besparingsmaatregelen.

De verbruikscijfers geven direct inzicht in de CO₂ lasten per gebied.

Wat is het?

Elektriciteitsverbruik en Gasverbruik

Brondata en verwerking

CBS Centraal Bureau voor de Statistiek (Centraal Bureau voor de Statistiek) ontvangt van alle netbeheerders (TSO en DSO) jaarlijks een afslag van het aansluitingen­register. Deze gegevens worden binnen CBS op microniveau gekoppeld aan tal van andere registers waaronder de BAG (Basisregistraties Adressen en Gebouwen), Algemeen Bedrijvenregister (CBS register met gegevens uit het Handelsregister van de Kamers van Koophandel), Dataland, Locatus, WOZ, Kadaster (woningtypering), etc.

Woningen en bedrijven

Na het koppelen aan deze registers wordt een scheiding gemaakt tussen aansluitingen van woningen en bedrijfsaansluitingen. Hierbij wordt informatie uit de BAG en andere registers gebruikt, en speelt onder meer de tenaamstelling van de aansluiting en de hoogte van de energielevering een rol. Uiteindelijk wordt op het niveau van de aansluiting bepaald of het een woning- of bedrijfsaansluiting betreft. Bijvoorbeeld in de agrarische sector waar woonhuis en bedrijf vaak één gedeelde aansluiting hebben betekent dit dat de energielevering op deze aansluiting in de meeste gevallen aan het bedrijf wordt toegerekend.

Blokverwarming

Circa 5% van de woningen wordt verwarmd door middel van blokverwarming: een centrale installatie in een (flat)gebouw die alle aangesloten woningen van warmte voorziet, in plaats van individuele CV ketels. CBS is er in geslaagd voor een belangrijk deel van deze blokverwarmingsinstallaties het totale gasverbruik van deze installatie te verdelen over de aangesloten woningen.

Stadsverwarming

Een andere groep van circa 5% van de woningen maakt voor de warmtevoorziening gebruik van (grootschalige) stadsverwarming (een verwarmingssysteem waarbij de woningen in een wijk worden verwarmd via een ondergronds netwerk van warmwaterleidingen). Het warmtegebruik van deze woningen is bij CBS niet bekend, maar deze woningen worden bij het bepalen van het gemiddelde gasverbruik wel meegeteld. Hierdoor daalt het gemiddelde gasverbruik van woningen in gebieden met een significant aandeel stadsverwarming.

Levering versus verbruik

Een aspect om rekening mee te houden is dat de in de Energieatlas opgenomen "energieverbruiksgegevens" gegevens letterlijk "energieleveringen via het openbaar net" betreffen. Lokale energieproductie (bijvoorbeeld met PV-panelen) op adresniveau is niet bekend.Levering en het daadwerkelijk verbruik zijn in geval van eigen productie niet gelijk aan elkaar. Waar in deze tekst sprake is van verbruik is dus feitelijk sprake van levering.

Werkelijk gasverbruik versus klimaat gecorrigeerd gasverbruik

De aansluitingen in de aansluitingenregisters zijn onderverdeeld naar de zogenaamde profiel­aansluitingen en grootverbruiksaansluitingen. Voor de profielaansluitingen zijn Standaard Jaarverbruiken (SJV's) opgenomen. Voor de grootverbruikersaansluitingen beschikt CBS over werkelijk gemeten jaarvolumina. In de berekeningsmethodiek die CBS hanteert worden de klimaatgecorrigeerde SJV's van de profielaansluitingen teruggerekend naar een "werkelijke" levering voor het betreffende jaar.

Warmte

De meeste panden die zijn aangesloten op een warmtenet hebben geen gas. Momenteel is de warmte meestal afkomstig van nabijgelegen industriële processen, waarbij warmte als afvalproduct vrijkomt. Het is echter ook mogelijk om gebouwen te verwarmen met aardwarmte. Voor uitleg over de verschillen, zie de bijbehorende pagina's bij "Duurzame Opwek".

Warmte wordt uitgedrukt en gefactureerd in Gigajoules, GJKubieke meters gas kunnen worden omgerekend naar GJ. De omrekenfactor is voor 1 standaard kubieke meter (m³ (n)) 35,17 MJ.

Het daadwerkelijke warmteverbruik van klanten die aangesloten zijn op stadswarmte is helaas niet openbaar beschikbaar via CBS, in tegenstelling tot de verbruiksdata voor elektriciteit en gas. De kaarten in de NEA zijn afkomstig uit de Warmteatlas (product van RVO) en geven een indicatie van de warmtevraag.

In de praktijk

De energiegegevens van woningen en bedrijven die in de Energieatlas zijn opgenomen zijn op postcode-6 en op hogere aggregatieniveaus bepaald (achtereenvolgens: postcode-4, buurt en wijk). Voor beide energiedragers worden gemiddelde levering per leveringsadres en totalen voor de verschillende aggregatieniveaus getoond en het aantal adressen waarop levering plaatsvindt. Hierbij moet worden opgemerkt dat dit aantal leveringsadressen per definitie niet overeenkomt met het aantal woningen/bedrijven uit andere CBS Centraal Bureau voor de Statistiek (Centraal Bureau voor de Statistiek) publicaties. Voor woningen geldt dat aansluitingen van bedrijfswoningen in veel gevallen als bedrijf getypeerd zullen zijn. Voor bedrijven geldt dat zich op één leveringsadres meerdere bedrijven kunnen bevinden. Dat kunnen bedrijven zijn, maar ook aansluitingen van bijvoorbeeld GSM masten, pompen, etc. die tot het zakelijk segment worden gerekend. Andersom kan het ook zo zijn dat één bedrijf meerdere leveringsadressen kent.

Onderstaande tabel toont de gegevens die vanaf postcode-6 niveau worden weergegeven.   

Privacy aspecten

Een postcode-6 gebied omvat gemiddeld circa 18 adressen wat betekent dat op dat niveau privacyaspecten een belangrijke rol gaan spelen. Bij de publicatie van de energiegegevens moet vanzelfsprekend worden voldaan aan de privacywetgeving. Om te voorkomen dat de energieleveringen aan individuele woningen of bedrijven te achterhalen zijn uit de gepubliceerde data, is deze zorgvuldig gescreend. Hierbij geldt dat er voor bedrijven of woningen ten eerste minimaal 5 aansluitingsadressen moeten zijn. Tevens wordt getest of er niet één dominante leveringswaarde is, die het totaal voor het postcodegebied bepaalt.

Het resultaat is dat voor circa 90% van de postcode-6 gebieden waar woningen staan een woningcijfer kan worden gepubliceerd, voor bedrijven ligt dit aandeel een fors stuk lager. Voor bedrijven kan slechts voor 20% van de postcode-6 gebieden het gas- en elektriciteitsverbruik worden weergegeven. In veel gevallen is dit omdat de uitgesloten postcodegebieden maar één of twee bedrijfsaansluitingen bevatten. Daarnaast worden de leveringen in een aantal postcodegebieden met grote industriële verbruikers niet weergegeven, omdat er weliswaar voldoende leveringsadressen zijn, maar deze allen tot hetzelfde bedrijf behoren.

Postcode-4, wijk en buurt

Voor de hogere aggregatieniveaus (postcode-4, wijk, buurt en gemeente) geldt vanzelfsprekend dat deze (veel) meer aansluitingen bevatten, waardoor de privacy regels hier minder beperkend zijn. Voor de postcode-4 gebieden geldt dat voor woningen al meer dan 99% van de postcode-4 gebieden kan worden gepubliceerd. Voor bedrijven geldt dit voor meer dan 95% van de postcode-4 gebieden.

Kaarten

Kaartbeeld

Postcode-6 en postcode-4

Voor de visualisatie van de gemiddelde energieverbruiken van woningen en bedrijven op de kaart op postcode-6 en postcode-4 niveau is door CBS Centraal Bureau voor de Statistiek (Centraal Bureau voor de Statistiek) een kaartbeeld ontwikkeld dat dicht aansluit bij de gebouwde omgeving. Hierbij is gebruik gemaakt van pandcontouren uit de BAG. Uit deze pandcontouren zijn uniforme bebouwingsvlakken gevormd met een identieke postcode-6 (of PC4) in geval van aaneengesloten bebouwing. Tot slot zijn deze pandcontouren nog vereenvoudigd door het weglaten van bijgebouwtjes die kleiner zijn dan 25 m2 en details kleiner dan 5 meter in de bebouwingsvlakken. Hoewel het kaartbeeld goed aansluit bij de bebouwing (en daarmee ook losstaande panden) moet men zich goed realiseren dat de getoonde gegevens betrekking hebben op het postcode-6 (of PC4)  gebied en niet op individuele panden.

Wijk- en buurtniveau

Op wijk- en buurtniveau worden de energiegegevens gevisualiseerd met kaartvlakken die aansluiten bij de CBS wijk- en buurtindeling.

Een selectie van kaarten:

Gemiddelde elektriciteitslevering per woning (kWh/jaar) in 2014
Gemiddelde gaslevering per woning (m3/jaar) in 2014
Energielabels voor woningen